شهر بیست/ سرویس فرهنگ و هنر _ جواد بخشی: تپه‌های باستانی از مهم‌ترین منابع باستان‌شناسی هستند که از تخریب شهرها، روستاها، قلعه‌ها، زیگورات‌ها یا دیگر بناهای بزرگ به وجود آمده‌اند. این تپه‌ها بخشی از تاریخ کهن سرزمینشان را در خود جای داده‌اند و حراست و حفاظت از آنها جزو اولیت‌های جوامع توسعه‌یافته به شمار می‌رود.

در محدوده بین دو روستای طغرود و دولت‌آباد بالا در شهرستان جعفرآباد، سه تپه باستانی به نام‌های طغرود، گردالی و مزرعه کهک در یک راستا قرار گرفته‌اند. این سه تپه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌اند اما تا کنون کاوش‌ باستان‌شناسی در آنها صورت نگرفته‌ و حفاری‌های موجود، حاصل تعرض قاچاقچیان آثار تاریخی است.

در میان سه تپه مذکور، یک معدن شن و ماسه فعال است که هر چند به طور مستقیم به این تپه‌ها تعرض نکرده اما حضورش در این محوطه باستانی توجیهی ندارد. فعالیت‌های معدنی می‌توانند باعث لرزش‌های زمین، تغییرات توپوگرافی، تخریب مسیرهای ارتباطی باستانی و افزایش خطر حفاری‌های غیرمجاز شوند.

نکته مهم این است که این معدن از نوع شن و ماسه است. یک معدن با ارزش حداقلی که می‌توان آن را در نقاطی دیگر جایگزین کرد. آیا منطقی است برای استخراج مصالحی که در هر جایی قابل تأمین است، در مجاورت یک مجموعه باستانی ثبت ملی، چنین فعالیتی انجام شود؟

لازم است مسئولین میراث فرهنگی و نهادهای مربوطه، پیش از آنکه آسیبی جبران‌ناپذیر به این منطقه وارد شود، نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند. آیا قرار است این تپه‌ها مانند بسیاری دیگر از محوطه‌های تاریخی کشور، به‌خاطر بی‌توجهی و نبود نظارت، از بین بروند؟ هنوز فرصت برای جلوگیری از این اتفاق باقی است، اما باید پیش از آنکه خیلی دیر شود، اقدام کرد.