شهر بیست/ سرویس فرهنگ و هنر _ جواد بخشی: مسجد جامع و آب‌انبار پاچیان دو جاذبه‌ مهم تاریخی بخش مرکزی شهرستان جعفرآباد هستند که به عنوان یک مجموعه قاجاری در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.

دو تصویر که به فاصله ده سال از مجموعه پاچیان ثبت شده، نشان می‌دهد چگونه در اثر بی‌توجهی، یک اثر تاریخی از شکوه و سلامت به آستانه تخریب و نابودی می‌رسد.

در تصویر سال ۱۳۹۳، سردر آب‌انبار سالم است، درها و پنجره‌ها با رنگ گرم و شفاف رنگ‌آمیزی شده‌اند و ظاهر بنا خبر از یک حفاظت نسبی می‌دهد. شاید در همین دوره مشکلاتی هم وجود داشته، اما وضعیت کلی بنا خوب بوده و می‌توانسته با برنامه‌ای اصولی و مدون، قرن‌ها به حیات خود ادامه دهد.

در تصویر سال ۱۴۰۳، سردر آب‌انبار خراب شده است، درها و پنجره‌ها پوسیده و به شکلی غیراصولی رنگ‌آمیزی شده‌اند و سیمای بنا نشان از یک زوال تدریجی دارد. به وضوح می‌توان رد پای سال‌ها بی‌توجهی و نبود برنامه‌ای مشخص برای مرمت و حفاظت را در خطوط فرسوده و زخم‌خورده این ساختمان دید.

این وضعیت، انعکاس نبود بودجه کافی، کمبود نیروی متخصص و بی‌توجهی مسئولان به میراث فرهنگی است. در حالی که این بناها هویت تاریخی ما را شکل می‌دهند و می‌توانند به قطب گردشگری و فرهنگی تبدیل شوند، به دلیل غفلت و سهل‌انگاری، آرام‌آرام به خاک نزدیک می‌شوند.

اگر چنین روندی ادامه یابد، آنچه از گذشته پرشکوه ما به یادگار مانده، تنها در قاب‌های عکس و روایت‌های تلخ باقی خواهد ماند. امروز بیش از همیشه نیازمند توجه و برنامه‌ریزی جدی برای حفظ و احیای بناهای تاریخی هستیم؛ چراکه فردا دیگر فرصتی برای مرمت این زخم‌ها باقی نمی‌ماند و تاریخ، ما را به‌عنوان نسلی که به میراث گذشتگان خیانت کرد، قضاوت خواهد کرد.