به گزارش «شهر بیست» به نقل از روابط عمومی شهرداری قم، در دنیایی که فناوری اطلاعات روزبه‌روز در حال پیشرفت است، به‌کارگیری فناوری اطلاعات و بسترسازی برای اداره الکترونیکی شهرهای کشورمان و استفاده از این دانش برای ساماندهی امور شهری، با توجه به حجم بالای کاری مدیریت شهری و در رأس آن شهرداری، بر کسی پوشیده نیست.

از دیدگاه بسیاری از صاحب‌نظران، روش‌های سنتی شهرداری و شیوه‌های قدیمی آن، در بسیاری از موارد به‌ویژه در کلان‌شهرها، پاسخگوی خیل عظیم جمعیت آن نیست؛ بنابراین، لزوم استفاده از روش‌های نوین مانند شهرداری الکترونیک که مواهبی چون کاهش زمان اتلاف شده شهروندان در ترافیک، عرضه بهتر خدمات، توزیع عادلانه‌تر امکانات، کاهش آلودگی محیط‌زیست، افزایش اشتغال و بهبود مدیریت پایدار شهری از ویژگی‌های اجتماعی شهرداری را در پی دارد.

کلان‌شهری مانند قم که نماد زیارت و گردشگری مذهبی در کشور است، بیش از هر کلان‌شهر دیگری نیاز به ایجاد سامانه‌هایی برای ارائه خدمات به زائران و مجاوران حضرت معصومه (سلام‌الله علیها) احساس می‌شود و طی سال‌های اخیر مدیریت کلان‌شهر قم اقدامات خوبی را در زمینه فراهم‌سازی خدمات الکترونیک و سامانه‌های الکترونیک فراهم کرده است و به جرات می‌توان گفت قم پیشرو در حوزه آی تی و شهر هوشمند است.

در حال حاضر شهرداری قم در خط مقدم ارائه خدمات الکترونیکی به شهروندان قمی است و بیش از ۹۵ درصد خدمات آن غیرحضوری تعریف‌شده است، اکنون ۱۳ سامانه الکترونیکی راه‌اندازی شده است و طبق برآوردهای سازمان فناوری و اطلاعات شهرداری قم تا سال آینده خدمات بیشتر الکترونیک برای شهروندان اضافه می‌شود.

هرچند در حوزه الکترونیک قم جزو استان‌های پیشرو است اما با توجه به ظرفیت‌های موجود و اینکه قم یک شهر گردشگر پذیر است، لذا نیاز بوده خدمات بیشتری برای زائران در سامانه‌های شهرداری تعریف شود.

گردشگری مجازی حلقه مفقوده خدمات الکترونیکی قم
قم در طول سال میزبان زائران داخلی و خارجی است و وجود سامانه و یا نرم‌افزار گردشگری مجازی برای آشنایی گردشگران با جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی استان قبل از ورود به قم مورد تأکید است، هم‌چنین از طریق سامانه‌های الکترونیکی، زائر از مراکز اقامتی و خرید مطلع شود .

قم به سمت یک شهر هوشمند گام برمی‌دارد

مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم در ارتباط با وضعیت و جایگاه قم در حوزه زیرساخت شهر هوشمند گفت: به جرات می‌توان گفت امروز شهر قم از شهرهای پیشرو در زمینه یک شهر هوشمند است و بیش از ۹۵ درصد خدمات آن الکترونیک است ما در زمینه‌های مختلف برای رفاه شهروندان سامانه‌های الکترونیکی را راه‌اندازی کردیم از سامانه برای ثبت مجوز ایستگاه‌های صلواتی گرفته تا رایزنی برای راه‌اندازی سامانه برای گرفتن مجوز برای حفاری. در حال حاضر به‌صورت کلان انواع سیستم‌های خدمات الکترونیک در سامانه قمیار در دسترس مردم قرار گرفته است و پیوسته این سامانه‌ها پایش و در حال به‌روزرسانی هستند.

علی مؤمن حجازی افزود: شهرداری قم برای قدم به سمت یک شهر هوشمند زیرساخت‌های آن را فراهم کرده است و یکی از مؤلفه‌های یک شهر هوشمند، راه‌اندازی سامانه‌های الکترونیکی و ارائه خدمات الکترونیکی است که شهرداری از ۲۰ سال گذشته این زیرساخت‌ها را فراهم کرده است.

وی ادامه داد: یکی از مواردی که در حال پیگیری است استقرار اینترنت اشیا است که از سال گذشته بعد از پوشش رادیویی اینترنت اشیا در سطح شهر قم فراهم‌شده است که برای پایش فضای سبز شهری و آلودگی هوا تأمین و به مرحله پایانی رسیده است.

راه‌اندازی بیش از ۱۳ سامانه الکترونیکی

مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم گفت: ۱۳ سامانه الکترونیکی برای رفاه شهروندان راه‌اندازی شده است و تا سال آینده سامانه‌های دیگری اضافه خواهد شد.این سامانه‌ها کارکرد شهروندی داشته و حتی برای رصد و نظارت بیشتر بر امر کارکرد مدیران، سامانه رصد راه‌اندازی شده است همچنین سامانه اتوبوس من که می‌تواند به طور لحظه‌ای اطلاعات از وضعیت اتوبوس‌ها را در اختیار شهروندان قرار دهد.

حجازی با اشاره به کارکرد برخی از این سامانه‌ها بیان کرد: سامانه «اتوبوس من» سامانه‌ای است که شهروندان با استفاده از آن با پنج روش می‌توانند نسبت به مکان اتوبوس‌های سطح شهر آگاه شوند شهروندان با استفاده از این سامانه می‌توانند به‌صورت لحظه‌ای از حرکت اتوبوس‌ها در مسیر آگاه شده و زمان خود را تنظیم کنند.

به گفته وی، از سال گذشته برای این سامانه پیگیری و روش‌هایی در نظر گرفته شد و این دغدغه هم وجود داشت که برای شهروندانی که گوشی هوشمند ندارند و یا مجهز به اینترنت همراه نیستند مشکل ایجاد نشود. لذا برای این امر زیرساختی فراهم شد تا همه شهروندان بتوانند از این سامانه بهره بگیرند.

مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم افزود : با توجه به زیرساخت الکترونیکی که از سال گذشته مهیا بود تجهیزاتی فراهم شد تا موقعیت اتوبوس‌ها را رصد کند همچنین سامانه مستقلی را راه‌اندازی کردیم تا شهروندان از زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه مطلع شوند شهروندان از طریق سامانه قمیار؛نرم‌افزار نشان و از طریق تماس با سر شماره و یا اسکن کد می‌توانند زمان اتوبوس را مطلع شوند.

سامانه‌هایی برای رفاه شهروندان

مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم گفت: سامانه‌های مختلف ازجمله رصد، بینا، ماده ۱۰۰، درآمد، عوارض شهری نیز به سامانه‌های الکترونیکی شهرداری اضافه‌شده است سامانه‌هایی همچون آتش‌نشانی و حفاری وجود داشته، اما بهینه‌شده است و کار جدیدی ارائه خواهد کرد سامانه بینا تمام ترددهای ترافیکی را تجمیع کرده است و تخلفات را برای اجراییات پلیس ارسال می‌کند و تحلیل مناسبی در اختیار مدیران قرار خواهد داد.

حجازی اظهار داشت: این سامانه تمام گزاره‌های ترافیکی لازم به مدیران ارسال می‌شود تا در مدیریت ترافیک شهر بهترین تصمیمات گرفته شود و این سامانه به‌زودی رونمایی خواهد شد که می‌تواند تحلیل و گزارش‌های یکپارچه اطلاعاتی به‌ویژه در مناسبت‌های ویژه که بار ترافیکی افزایش می‌یابد در اختیار مدیران قرار می‌گیرد هم‌چنین سامانه رصد برای کنار هم گذاشتن آمار و تحلیل‌ها برای کمک در تصمیم‌سازی و بهبود فرآیندها برای مدیران شهرداری راه‌اندازی می‌شود .

به گفته وی؛ برداشت اطلاعات و تحلیل آماری از وضعیت موجود در زمینه ترافیک شهری و آسیب‌شناسی برای آینده می‌تواند از طریق سامانه رصد در اختیار مدیران قرار گیرد تا وضعیت موجود را رصد و برای بهبود آن تحلیل‌هایی داشته باشند در سازمان فناوری بیش از ۲۵۰ لایه اطلاعاتی وجود دارد که حدود ۱۳۰ لایه آن در اختیار شورای شهر قرار گرفته است.

رصدخانه‌ای برای رصد مشکلات و بهبود شرایط کلان‌شهر قم

مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری قم عنوان کرد: در سازمان فاوا فرآوری داده‌ها به‌صورت جدی دنبال می‌شود و با توجه به اینکه سامانه‌ها الکترونیکی اجرا می‌شود، ما به یک ابر داده روبه‌رو هستیم و هنوز بیش از ۴۰ درصد آن استفاده نمی‌شود که امیدواریم به‌زودی با راه‌اندازی سامانه رصد از تمام داده‌ها استفاده شود. وضعیت شهرسازی و مراجعه مردم به مناطق ۸ گانه شهرداری هم میانگین زمان برای مراجعه و درخواست الکترونیکی و یا بررسی چالش‌ها و ظرفیت‌های پارکینگ در سامانه رصد بررسی شده است.

حجازی افزود: در گام نخست سامانه رصد را راه‌اندازی و در مرحله بعد رصدخانه‌ای را برای مدیران شهرداری ایجاد می‌کنیم تا مدیران شهری به‌صورت روزانه از طریق نمودارهای تحلیلی و آماری برنامه‌های شهری را بررسی و وضعیت کلان‌شهر قم را با کلان‌شهرهای دیگر کشور و حتی کشورهای دیگر بررسی کنند.

به گفته وی، در سال آینده با همکاری اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل، رصدخانه شهری راه‌اندازی می‌شود و این رصدخانه فراتر از یک سامانه بوده و می‌تواند به‌صورت لحظه‌ای بر اساس داده‌ها تحلیل‌های شهری ارائه دهد که در تصمیم‌گیری‌ها بسیار مؤثر است.