شهر بیست/ سرویس فرهنگ و هنر _ محمد مهدی عنایت پور: امسال جشنواره فیلم فجر در حالی سی‌ونه‌ ساله می‌شود که در سایه شیوع ویروس ریزو مرموز کرونا، فضای متفاوتی را تجربه خواهد کرد. جشنواره‌ای که مدت‌ها به دلیل وضعیت قرمز پایتخت و شهرهای ایران در هاله‌ای از ابهام قرار داشت، در نهایت به خواست اهالی سینما و فروکش کردن موج ویروس مسری برگزار خواهد شد.

مسئولان سازمان سینمایی برای برگزاری جشنواره امسال سه سناریوی «اکران فیلم‌ها برای هفت داور جشنواره»، «نمایش فیلم‌ها برای اهالی سینما و رسانه» و «اکران مردمی» را در نظر گرفتند که اجرای دو سناریوی اول محتمل‌تر از سناریوی آخر است.

امسال بعد از آنکه ۱۱۰ فیلم متقاضی حضور در جشنواره سی‌ونهم شدند، ۶۲ فیلم به مرحله داوری رسیدند که از این میان نیز در نهایت ۲۳ فیلمی که حداقل بتوانند در یک بخش کاندیدای دریافت سیمرغ شوند، از ۱۲ تا ۲۲ بهمن به روی پرده می‌روند.

محمد احسانی، ساره بیات، مرتضی پورصمدی، بهرام توکلی، نیما جاویدی، سیدجمال ساداتیان و مصطفی کیایی هفت داور جشنواره امسال هستند که روزانه به تماشای چهار فیلم جشنواره می‌نشینند تا در هفته نخست بهمن‌ماه، ترکیب نامزدهای دریافت سیمرغ را معرفی کنند.

نکته مهم جشنواره سی‌ونهم، حذف هیئت انتخاب و حضور ۲۳ فیلم اولی در بخش نگاه نوست که برخلاف روال گذشته، در همه رشته‌ها داوری می‌شوند. «بعد از اتفاق» به کارگردانی پوریا حیدری اوره و تهیه‌کنندگی شهاب حسینی، «آهو» به کارگردانی هوشنگ گلمکانی، «پدری یا مصلحت نظام» به کارگردانی حسین دارابی و «نیلگون» به کارگردانی حسین سهیلی‌زاده از جمله فیلم‌اولی‌های مطرح امسال هستند.

البته در لیست فیلم‌اولی‌های امسال نباید از نام دو بازیگری که برای اولین بار در قامت کارگردان ظاهر شده‌اند، چشم‌پوشی کرد؛ «خورشید آن ماه» به کارگردانی ستاره اسکندری و «روزی روزگاری آبادان» به کارگردانی حمیدرضا آذرنگ.

گرچه فیلم‌های «قهرمان» اصغر فرهادی، «شب، داخلی، دیوار» وحید جلیلوند، «دسته دختران» منیر قیدی، «تفریق» مانی حقیقی و «نگهبان شب» سید رضا میرکریمی از غایبان بزرگ جشنواره امسال هستند اما جشنواره سی‌ونهم از نام‌های مشهور خالی نیست. حمید نعمت الله با «قاتل و وحشی» آمده، نرگس آبیار با تجربه جدید سینمایی‌اش یعنی «ابلق» در جشنواره حضور دارد، محمدحسین مهدویان با کمدی «شیشلیک» برای ششمین بار جشنواره را تجربه می‌کند، محسن قرایی «بدون همه چیز» را راهی جشنواره کرده، هاتف علیمردانی با «ستاره بازی» حاضر خواهد شد، روح الله حجازی چراغ جشنواره را «روشن» می‌کند و مهدی جعفری با «یدو» به جشنواره می‌آید. «کارو» احمد مرادپور، «تک تیرانداز» علی غفاری و «یدو» مهدی جعفری هم سه فیلم دفاع مقدسی جشنواره سی‌وهشتم هستند.   

در این میان اما همچنان تکلیف اکران فیلم‌های جشنواره فجر در استان‌ها روشن نیست؛ سید محمد مهدی طباطبایی‌نژاد دبیر جشنواره ده روز قبل در مصاحبه‌ای اعلام کرد که ما برای هر سه شیوه برنامه‌ریزی کرده‌ایم. ۸۰ تا ۹۰ درصد امکان دارد شیوه دوم اتفاق بیفتد اما امکان اجرای شیوه سوم، ۵۰ درصد است که البته هنوز به ایجاد شرایط لازم برای تحقق این شیوه امیدواریم. البته بعید می‌دانم در وضعیت فعلی نمایش شهرستان داشته باشیم اما در ادامه براساس شرایط تصمیم‌گیری می‌شود. 

دبیر امسال جشنواره فیلم فجر البته در مصاحبه دیگری با ابراز امیدواری از اینکه سینماهای مردمی هم بازگشایی شوند، عنوان کرد که حدود ۵۰ درصد احتمال می‌دهیم این اتفاق بیفتد، مشروط به اینکه ستاد مقابله با کرونا بپذیرد سینماها به مشاغل سطح دو منتقل شوند.

چند روز قبل نیز سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برخی از ابهامات نحوه برگزاری جشنواره فیلم فجر گفت تا امروز مشخص شده که اهالی محترم رسانه در سالن‌های مربوط به خود همزمان با مجموعه هیئت داوران، آثار شرکت‌کننده در جشنواره فیلم فجر امسال را تماشا می‌کنند.

او با رد گزینه اکران فیلم‌های جشنواره در پلت‌فرم‌های آنلاین، نیز تأکید کرد که با توجه به مشکلات اکران فیلم‌های سینمایی به شکل آنلاین، از جمله قاچاق، هنوز امکان عرضه آنلاین فیلم‌های جشنواره وجود ندارد. امیدوارم شرایط به گونه‌ای باشد که دست کم اهالی رسانه و سینماگران بتوانند با فاصله گذاری و رعایت پروتکل‌های بهداشتی به تماشای فیلم‌ها بنشینند.

در این میان، اکران فیلم‌های جشنواره فجر که چند سالی می‌شود در قم با استقبال اهالی سینما و رسانه و مردم همراه بوده، امسال نیز به عنوان مطالبه نخبگان فرهنگی و هنری استان روی میز مسئولان سازمان سینمایی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم قرار دارد.

تاکنون شش دوره از فیلم‌های جشنواره فیلم فجر همزمان با پایتخت در قم نیز برگزار شده و موقعیت ویژه این استان به سبب وجود مراکز و مؤسسات فرهنگی و هنری و حوزوی، باعث شده تا بازتاب نظرات نخبگان فرهنگی و هنری قم برای مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد.

حال باید دید با توجه به برگزاری جشنواره فیلم فجر در پایتخت برای صاحبان آثار، منتقدان سینما و اصحاب رسانه، آیا مسئولان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم که پیش‌تر نیز تجربه برگزاری این جشنواره را برای نخبگان فرهنگی، هنری و رسانه‌ای در کارنامه دارند، امسال نیز قادر خواهند بود به مطالبه هنرمندان و اهالی سینما و رسانه پاسخ دهند و مسئولان سازمان سینمایی را به اکران محدود فیلم‌های جشنواره در استان مجاب کنند؟ مطالبه‌ای که می‌تواند با توجه به ورود قم به وضعیت آبی و رعایت فاصله‌گذاری و شیوه‌نامه‌های بهداشتی در سینماها محقق شود، گرچه یک اتفاق دقیقه نودی باشد.